عراق دارای ذخایر عظیم گازی بالقوه است، اما ناکامی این کشور تا کنون در توسعه صحیح آنها منجر به سه مشکل کلیدی برای خود و بازارهای جهانی انرژی شده است.

• اول اینکه تا 40 درصد از انرژی مورد نیاز خود را که از طریق گاز و برق وارد می شود، به کشور همسایه ایران وابسته کرده است و این امر کنترل شدیدی را که تهران از طریق شبکه های نیابتی سیاسی، اقتصادی و نظامی خود بر بغداد دارد، تشدید می کند.

• دوم، این واردات از ایران سال‌ها منبع اصلی تنش بین عراق و ایالات متحده بوده و بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های مورد نظر در این کشور را متوقف کرده است و اتکای عراق به واردات انرژی از ایران پیامدهای سیاسی و اقتصادی از جمله تنش با ایالات متحده دارد.

• سوم، این بدان معناست که عراق با وجود منابع عظیم و هنوز تا حد زیادی دست نخورده نفت و گاز، مکرراً بحران های فاجعه بار بودجه را تجربه می کند و با این حال هفته گذشته حیان عبدالغنی وزیر نفت گفت که چندین پروژه بزرگ که اخیراً به شرکت های خارجی واگذار شده است، نزدیک به 3 میلیارد فوت مکعب در روز (حدود 517000 بشکه معادل نفت در روز) به تولید گاز عراق اضافه خواهد کرد.

  راه را برای اجرای پروژه های جدید نیز باز کند و با توجه به سابقه درخشان عراق در این زمینه باید دید که آیا هر یک از اینها به این شکل خواهد بود یا خیر.

یکی از این پروژه‌های گازی کلیدی، بخشی از پروژه چهارجانبه 27 میلیارد دلاری است که در ابتدا بین شرکت توتال انرژی فرانسه و دولت عراق در سال 2021 توافق شد، اما به دلیل تلاش‌های عراقی‌ها برای تغییر شرایط آنچه قبلاً توافق شده بود، به تأخیر افتاد.

بخش اول این قرارداد شامل سرمایه گذاری اولیه حدود 10 میلیارد دلار آمریکا با تمرکز بر پروژه یکپارچه رشد گاز است و هدف اصلی این است که گاز مرتبط با توسعه میدان نفتی را جذب کند و به جای سوزاندن آن همانطور که قبلاً قبلاً اتفاق افتاده بود، برای نیازهای برق داخلی و بعداً برای صادرات برای تولید پول نقد برای بودجه استفاده شود.

این تلاش‌ها و تلاش‌های دیگر مرتبط با ایده استفاده و/یا کسب درآمد از گاز همراه که قبلاً شعله‌ور شده بود، ظاهراً توسط آخرین نخست‌وزیر در صف طولانی نخست‌وزیر عراق - محمد السودانی - که اخیراً اظهار داشت که عراق واردات گاز از ایران را متوقف خواهد کرد، تشویق شده است. (ظرف دو سال پس از شکل گیری پروژه های بزرگ برای توسعه میادین گازی آن)

این دقیقاً همان چیزی است که مصطفی الکاظمی، نخست وزیر سابق، زمانی که در ماه می 2020 به واشنگتن رفت تا برای حمایت از اقتصاد فلج شده از فساد نسبت به گذشته پول بیشتری بخواهد و طولانی ترین معافیت تا کنون (120 روز) را حفظ کند، گفت.

واردات گاز و برق از ایران بودجه و معافیت از سوی ایالات متحده اعطا شد، اما زمانی که پول بانکی شد و الکاظمی به سلامت به خاک خود بازگشت، عراق قراردادی دو ساله - طولانی ترین تا کنون - با ایران برای ادامه واردات گاز و برق از ایران امضا کرد.

در آن مرحله، ایالات متحده به طور قابل درک خونسردی خود را از دست داد و تحریم‌های جدید گسترده‌ای را علیه 20 نهاد مستقر در عراق و عراق که در فعالیت‌های مختلف ضد تحریم‌ها شریک بودند، اعمال کرد، که آنها هم بودند.

همچنین باید به خاطر داشت که در ماه ژوئیه همین نخست وزیر، محمد السودانی اعلام کرد که عراق قصد دارد با نفت خود هزینه گاز و برقی را که از ایران وارد می کند، بپردازد.

عراق چاره‌ای جز انجام این اقدام بسیار بی‌حساس از نظر ژئوپلیتیکی نداشت، زیرا - بدون هیچ حس کنایه‌آمیزی - اضافه کرد - تحریم‌های آمریکا علیه ایران، پرداخت‌ها را از طریق مسیرهای بانکی سنتی برای عراق دشوار کرده بود.

در نتیجه، و با توجه به اینکه سه عنصر دیگر در توافق چهارجانبه به همان اندازه مشمول هوس‌های همیشه در حال تغییر دولت عراق هستند، منصفانه است که بگوییم معامله 27 میلیارد دلاری آمریکا نامطمئن به نظر می‌رسد.

همچنین سایر معاملات عمده گازی که قبلاً توسط عبدالغنی به آنها اشاره شد. همانطور که در آخرین کتاب من نیز تحلیل شده است، این معاملات قبلاً چندین بار اعلام شده است که در پی آن اتفاق بسیار کمی افتاده است.

تقریباً در همان زمان در سال 2017، زمانی که عراق متعهد شد به ابتکار سازمان ملل متحد و بانک جهانی شعله ور شدن معمول صفر پایبند باشد - با هدف پایان دادن به شعله ور شدن معمول گاز تولید شده در حین حفاری نفت تا سال 2030 - وزارت نفت این کشور نیز اعلام کرد که قراردادی با غول مهندسی آمریکایی بیکر هیوز برای برداشت گاز مرتبط با نفت از میادین نفتی غراف و ناصریه امضا کرده بود.

در آن زمان عراق دومین مقدار گاز در جهان (پس از روسیه) - حدود 17.37 میلیارد متر مکعب (میلیارد متر مکعب) بود.

این برنامه ها از آن زمان در مقاطع مختلف مجدداً اعلام شده است، اگرچه برخی از شرکت کنندگان در مراحل مختلف تغییر کرده اند، مرحله اول طرح ناصریه (و طرح مشابهی برای غراف انجام شد) شامل یک راه حل پیشرفته پردازش گاز مدولار بود که در مجتمع یکپارچه گاز طبیعی در ناصریه به منظور آبگیری و فشرده سازی گاز فلر برای تولید بیش از 100 میلیون مکعب استاندارد مستقر شد.

مرحله دوم شامل توسعه نیروگاه ناصریه برای تبدیل شدن به یک تاسیسات کامل مایع گاز طبیعی است که 200 میلی‌متر مکعب مکعب در روز گاز خشک، گاز مایع و میعانات را بازیابی می‌کند.

تمام این خروجی به بخش تولید برق داخلی می‌رود، بیکر هیوز قبلاً اعلام کرده بود که رسیدگی به گاز مشعل‌شده از این دو میدان، امکان تامین 400 مگاوات برق برای شبکه عراق را فراهم می‌کند و اگر به بیکر هیوز اجازه داده می شد که آن را ادامه دهد، حدود 30 ماه طول می کشید تا اجرا شود.

طرح‌های توسعه‌ای مشابه می‌توانست برای سایر سایت‌های اصلی برداشت گاز نیز اجرا شود، که در سال‌های 2018 و 2020 شامل Halfaya (300 mmscf/d) و Ratawi (400 mmscf/d) بود.

پس از آن می‌توان هم‌افزایی را با تنها پروژه گازی بزرگی که طی سال‌ها در عراق پیشرفت چشمگیری داشته است، پروژه شرکت گاز بصره (BGC) که توسط شل اداره می‌شود، که در کتاب جدید من درباره بازار جدید جهانی نفت نیز به طور عمیق تحلیل شده است، توسعه داد. سفارش.

همانطور که بود، پیشرفت کمی در هیچ یک از این پروژه ها حاصل شد و باید دید که آیا اظهارات اخیر السودانی و عبدالغنی آن را تغییر خواهد داد یا خیر.

شاید فوق‌العاده‌ترین عنصر در طنز طولانی مدت عراق که بخش گاز خود را توسعه می‌دهد، این است که واقعاً پتانسیل تبدیل شدن به یک بازیگر بزرگ جهانی در تجارت را دارد.

ذخایر ثابت شده گاز طبیعی عراق در مجموع حدود 131 تریلیون فوت مکعب (Tcf) است که دوازدهمین ذخایر بزرگ در جهان است، و ممکن است مقدار بسیار بیشتری نیز وجود داشته باشد، زیرا میزان اکتشاف ذخایر گاز با نرخ نفت مطابقت ندارد.

علاوه بر این منابع گاز اضافی ممکن است که با توسعه بیشتر نفت مرتبط است نیز عظیم باشد.

همانطور که در کتاب جدیدم به طور کامل تحلیل شد، حتی با استفاده از محافظه‌کارانه‌ترین ارقام، عراق در سال 2017 زمانی که برای ابتکار عمل شعله ور شدن معمول صفر ثبت نام کرد، تنها حدود 15 تا 20 درصد از منابع نفتی قابل استحصال نهایی خود را تولید کرده بود. (بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی - IEA - با 23 درصد برای کل خاورمیانه)

این رقم برای عراق از آن زمان تاکنون تغییر چندانی نکرده است. اکتشاف بیشتر به احتمال زیاد به میزان قابل توجهی به میزان ذخایر اثبات شده در دهه های آینده اضافه خواهد کرد، به ویژه با توجه به میزان موفقیت بالای حفاری های احتمالی در عراق.

برای مثال کمتر از نیمی از چشم‌اندازهای زمین‌شناسی حاوی هیدروکربن بالقوه شناسایی‌شده با ابزارهای ژئوفیزیکی در عراق حفاری شده‌اند، اما از این میان، نفت در ۶۵ درصد آنها یافت شده است.

در مجموع آژانس بین المللی انرژی سطح منابع نفت خام قابل بازیافت را حدود 246 میلیارد بشکه (مایعات خام و گاز طبیعی) می‌داند که احتمالاً گاز مرتبط به شدت در این منابع وجود دارد.

مالکیت معنوی مجله انرژی (energymag.ir) علامت تجاری ناشر است. سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مقاله متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد. ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت تجاری نیست، و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.