پیشنویس جدید توافق هسته ای آمریکا و ایران چه مواردی را شامل میشود؟
نوشته سایمون واتکینز - ۱۴ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۰۰
مذاکرات سطح بالا بین مقامات آمریکا و ایران در مسقط حول محور یک توافق هستهای جدید متمرکز بود.
مفاد جدید توافق شامل بازرسی های نامحدود تسلیحاتی در ایران و دسترسی به سوابق مالی شرکتهای مرتبط با سپاه پاسداران است.
ایران به دنبال کاهش بیشتر تحریم ها و دریافت تضمین هایی درباره حضور نظامی اسرائیل در منطقه است.
مسقط، عمان
دمای هوای مرکز مسقط در آخر هفته به ۳۵ درجه سانتیگراد رسید، اما برای مقامات ارشد آمریکایی و ایرانی که مشغول بحث درباره توافق هسته ای جدید بودند، احتمالاً این گرما به مراتب شدیدتر احساس می شد. از یک سو، هیئت آمریکایی به دلیل تهدید رئیس جمهور این کشور به اقدام نظامی علیه ایران، وارد مذاکره مستقیم با طرف ایرانی شده بود. هدف اصلی واشنگتن جلوگیری از ساخت سلاح های هسته ای توسط ایران و پیشگیری از حمله گسترده اسرائیل به این کشور بود که می تواند به جنگی در سراسر خاورمیانه دامن بزند. از سوی دیگر، حضور مذاکره کنندگان ایرانی نشان دهنده مشکلات اقتصادی این کشور بود که منجر به نارضایتی عمومی و محدودیت های سپاه پاسداران در ترویج اسلام مد نظر ایران در جهان شده است. هدف اصلی تهران کسب تسهیلات تحریمی برای بازسازی اقتصاد و نفوذ خود از طریق سپاه و متحدان منطقه ای، و جلوگیری از حمله نظامی گسترده اسرائیل با پشتیبانی آمریکاست. اما محوریت گفتگوها چه بود و چه اتفاقی در راه است؟
یک منبع آگاه نزدیک به اتحادیه اروپا به OilPrice.com گفت: «ماهیت توافق حاضر همانند طرحی است که ترامپ پس از خروج آمریکا از برجام در مه ۲۰۱۸ دنبال می کرد. با این حال، دو شرط جدید به پیشنویس اضافه شده که نتانیاهو ترامپ را متقاعد به پذیرش آنها کرد: اول، حضور نامحدود بازرسان تسلیحاتی در ایران، و دوم، دسترسی کامل به سوابق بانکی و مالی مؤسسات ایرانی و ۴۷ شرکت ثبت شده در ۱۶ کشور که با سپاه پاسداران مرتبط هستند.» علاوه بر این، سه اصل کلیدی توافق سال ۲۰۱۵ برجام کماکان در پیشنویس جدید حفظ شده اند:
۱. امنیت نیروهای آمریکایی در برابر حملات ایران یا متحدانش در جهان.
۲. امنیت اسرائیل.
۳. منع تولید، کسب، استقرار یا استفاده ایران از سلاح های هسته ای.
دوازده بند ویژه نیز با اندکی تغییرات به قوت خود باقی مانده اند، از جمله:
ارائه گزارش کامل به آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ابعاد نظامی پیشین برنامه هسته ای و توقف دائم آن.
توقف غنی سازی اورانیوم و تعطیلی رآکتور آب سنگین.
دسترسی بدون قیدوشرط آژانس به تمامی سایت های ایران.
توقف توسعه موشک های بالیستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته ای.
آزادسازی شهروندان آمریکایی و متحدان آن.
پایان حمایت از گروههای تروریستی در خاورمیانه.
احترام به حاکمیت عراق و خلع سلاح گروههای شبه نظامی.
توقف حمایت نظامی سپاه از گروه های تروریستی جهانی.
پایان رفتارهای تهدیدآمیز علیه همسایگان، از جمله تهدید به نابودی اسرائیل.
خواسته های ایران
تهران در مذاکرات خود سه درخواست اصلی را مطرح کرد:
۱. جبران خسارت ناشی از تحریم ها توسط آمریکا.
۲. دسترسی فوری به دارایی های مسدودشده ایران در اروپا، شرق آسیا و سایر مناطق.
۳. تضمین کاهش حضور نظامی و اطلاعاتی اسرائیل در منطقه.
به گفته منبع اروپایی، دو مورد اول و سوم با مذاکره قابل حل هستند، اما شرط دوم به دلیل عدم حضور اروپا در گفتگوهای مسقط چالش برانگیز است.
نقش کلیدی اروپا در تحریمها
کشورهای اروپایی عضو گروه P5+1 (فرانسه، انگلیس و آلمان) تنها بازیگرانی هستند که می توانند تحریم های سریع (Snapback) سازمان ملل را علیه ایران پیش از مهلت ۱۸ اکتبر امسال فعال کنند. این تحریم ها شامل محدودیت های مالی گسترده و نظارتهای گروه اقدام مالی (FATF) بر مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم است که فعالیت های سپاه پاسداران را هدف می گیرد. به گفته منابع، اروپا احتمالاً به دلیل اطلاعاتی درباره ذخایر اورانیوم غنی شده ایران، حضور دانشمندان روسی و کارشناسان موشکی کره شمالی در ایران، خواستار اعمال سریع این تحریم ها پس از مهلت تعیین شده خواهد بود.
استراتژی ایران
ایران می کوشد با طولانی کردن مذاکرات، از فعال شدن تحریم های Snapback جلوگیری کند و فرصتی برای بازسازی توان سپاه پاسداران پیش از حملات احتمالی اسرائیل به دست آورد. با این حال، به گفته تحلیلگران، این تاکتیک تأخیری که در ۴۵ سال گذشته بارها شکست خورده، ممکن است بار دیگر به نتیجه نرسد.
هدف اصلی تهران کسب تسهیلات تحریمی برای بازسازی اقتصاد و نفوذ خود از طریق سپاه و متحدان منطقه ای، و جلوگیری از حمله نظامی گسترده اسرائیل با پشتیبانی آمریکاست.
لینک سایت مرجع
مالکیت معنوی مجله انرژی (energymag.ir) علامت تجاری ناشر است... سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مقاله متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد، ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت تجاری نیست و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.
